Mondkapjes, wie kent ze inmiddels niet. Ze zijn al vele jaren in gebruik bij medische beroepen, in stoffige omgevingen en bij veel luchtvervuiling. Om de laatste reden worden ze in diverse Aziatische landen al lang gedragen. Vanwege COVID-19 ontkomt inmiddels niemand er meer aan. Tenzij je natuurlijk de woning niet uitkomt, maar dat is moeilijk vol te houden. Je kunt mondkapjes kopen op veel plekken, zoals in drogisterijen, apotheken en supermarkten. Of je bestelt ze bij een webshop. De NEN gaat komen met een certificaat en keurmerk, gericht op niet-medische mondkapjes die hergebruikt worden.

Soorten

Mondkapjes komen voor in diverse vormen, maten en materialen. Voor medische beroepen schrijft het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport (VWS) voor een FFP2-masker of een Chirurgisch mondneusmasker IIR, afhankelijk van de werkzaamheden die men verricht. In het vervolg van dit artikel zullen we ons concentreren op niet-medische mondkapjes. Die kunnen zijn gemaakt van textiel, cellulose, synthetische vezel of katoen. Stoffen mondkapjes kunnen worden gewassen. Vaak worden ze door mensen voor eigen gebruik gemaakt. Andere soorten mondmaskers worden na enig gebruik weggegooid.

Zelf maken

De overheid heeft een instructie gemaakt voor het zelf  mondkapjes maken voor niet-medische toepassingen. De NEN heeft vanwege COVID-19 aanbevelingen opgesteld, voor het ontwerpen, produceren, dragen en onderhouden. Die aanbevelingen staan in twee delen, een voor consumenten en een voor fabrikanten.

Gebruik

De regels zijn aan veranderingen onderhevig, maar op het moment van het schrijven van dit artikel moet iedereen een mondkapje gebruiken vanaf 13 jaar in het openbaar vervoer, toeristenbussen, vliegtuigen en luchthavens. Een dringend advies geldt voor andere openbare plekken, zoals musea, supermarkten, gemeentehuizen, horeca en winkels. Beheerders van gebouwen, zoals winkels, kunnen de toegang ontzeggen als men geen mondkapje wil dragen. Een mondkapje gebruiken, is een aanvullende maatregel en niet een vervanging voor onder meer afstand houden, geen handen schudden, regelmatig grondig handen wassen, en niezen en hoesten in de elleboog. Voor middelbare scholen gelden speciale richtlijnen voor het dragen van mondkapjes. Een mondkapje is niet geschikt voor gebruik bij een intensieve sport.

Opzetten

Zet het mondkapje tijdig op. Dus voordat je een plek bereikt, waar dat is verplicht. Hou het kapje op ook als weinig mensen zijn. Zo wordt voorkomen dat mond- en neusdruppels achterblijven. Voor het opzetten van een niet-medisch mondkapje, was dan je handen goed. Blijf af van de binnenkant van het kapje. Het kapje dient goed aan te sluiten op het gezicht en daarbij de neus, mond en kin te bedekken. Bij het kruisen van de lussen van een mondkapje kunnen plooien ontstaan, waardoor bij uitademen lucht daarlangs kan ontsnappen en gaat dus niet door het kapje heen. Doe dat dus niet.

Afzetten

Gebruik de elastiekjes of touwtjes om het mondkapje af te zetten. Want nogmaals, raak de binnenkant van het kapje niet aan, en ook niet je gezicht, met name mond, neus en ogen. Was je handen grondig na het afzetten.

Brildragers

Je brillenglazen beslaan vaak, als je een mondkapje draagt, omdat van het kapje je adem naar de ogen opstijgt. Dat kan je verminderen met een kapje met een metalen versteviging in de bovenkant. Dat sluit beter aan op de neus. Een andere oplossing is een papieren zakdoekje te gebruiken over je neus en onder het mondkapje. Het zakdoekje neemt de warme adem op.